FTO.nl maakt op haar websites gebruik van cookies. Een cookie is een klein bestandje dat met een pagina van een website wordt meegestuurd en door uw browser (tijdelijk) op de harde schrijf van uw computer of mobiele apparatuur wordt opgeslagen.
Adhien P, Dijk L van, Vegter M, Westein M, Nijpels G, Hugtenburg JG. Interventie op maat bij therapieontrouwe diabetespatiënten; kwalitatief onderzoek naar de uitvoerbaarheid van de interventie. Pharmaceutisch Weekblad 2012;147(1):2-6.
Bangalore S, Kamalakkannan G, Parkar S, Messerli FH. Fixed-dose combinations improve medication compliance: a meta-analysis. Am J Med 2007;120(8):713-9.
Bijnen van E, Dulmen van S. Een goed gesprek over geneesmiddelengebruik; determinanten vanuit het perspectief van de voorschrijver. NIVEL 2010.
Brown KK, Rehmus WE, Kimball AB. Determining the relative importance of patient motivations for nonadherence to topical corticosteroid therapy in psoriasis. J Am Acad Dermatol 2006;55:607-13.
Charles T, Quinn D, Weatherall M, Aldington S, Beasley R, Holt S. An audiovisual reminder function improves adherence with inhaled corticosteroid therapy in asthma. J Allergy Clin Immunol 2007;119:811-6.
Christensen A, Christrup LL, Fabricius PE, Chrostowska M, Wronka M, Narkiewicz K, et al. The impact of an electronic monitoring and reminder device on patient compliance with antihypertensive therapy: a randomized controlled trial. J Hypertens 2010;28:194-200.
Claxton AJ, Cramer J, Pierce C. A systematic review of the associations between dose regimens and medication compliance. Clin Ther 2001;23:1296-310.
Dijk L van. Een oplettend medicijndoosje voor diabetes-type-2-patiënten: een onderzoek naar de effecten van Real-Time Medication Monitoring. Utrecht: NIVEL, 2010.
DiMatteo MR, Giordani PJ, Lepper HS, Croghan TW. Patient adherence and medical treatment outcomes: a meta-analysis. Med Care 2002;40:794-811.
Dulmen S van , Sluijs E, Dijk L van, Ridder DT de, Heerdink ER, Bensing JM. Patient adherence to medical treatment: a review of reviews. BMC Health Services Research 2007;7:55. (Highly accessed).
HARM Wrestling rapport 2009 PW 2010;(9):14.
Haynes RB, Ackloo E, Sahota N, McDonald HP, Yao X. Interventions for enhancing medication adherence. Cochrane Database Syst Rev 2008: CD000011.
Lee JK, Grace KA, Taylor AJ. Effect of a pharmacy care program on medication adherence and persistence, blood pressure, and low-density lipoprotein cholesterol: a randomized controlled trial. JAMA 2006;296:2563-71.
Long Alliantie Nederland. Rapport Goed Gebruik Inhalatiemedicatie Astma en COPD (december 2011).
Simpson SH, Eurich DT, Majumdar SR, Padwal RS, Tsuyuki RT, Varney J, et al. A meta-analysis of the association between adherence to drug therapy and mortality. BMJ 2006;333:15.
Soest EM van, et al. Suboptimal gastroprotective coverage of NSAID use and the risk of upper gastrointestinal bleeding and ulcers: an observational study using three European databases. Gut 2011;60(12):1650-9.
Vervloet M, Linn, AJ, Van Weert JCM, Bakker DH de, Bouvy ML, Dijk L van. The effectiveness of interventions using electronic reminders to improve adherence to chronic medication: a systematic review of the literature. Journal of the American Medical Informatics Association, 2012;19(5):696-704.
In deze publicatie op FTO-Online krijgen huisartsen en apothekers informatie over methoden om therapietrouw te meten en te verbeteren.
Lancering: 20-06-2013
Laatst bijgewerkt: 10-08-2023
Samenvatting
Wanneer een patiënt de behandeling niet volgt zoals die was afgesproken met de behandelaar, is er sprake van verminderde therapietrouw. Om een voorbeeld te noemen: de patiënt haalt de medicatie niet op bij de apotheek of staakt de behandeling voortijdig. Ook is het mogelijk dat de patiënt minder of meer van de voorgeschreven medicatie gebruikt of dat doses niet op het juiste moment worden ingenomen. Therapietrouw is van groot belang om de gewenste uitkomst van een medicamenteuze behandeling te kunnen realiseren. Therapieontrouw heeft een negatieve invloed op de effectiviteit van de behandeling en leidt tot onnodige kosten. Er zijn aanwijzingen dat therapieontrouw verantwoordelijk is voor meer dan 10% van de ziekenhuisopnames van ouderen, voor een kwart van de opnames in verpleeghuizen en voor 20% van bijwerkingen die te voorkomen zijn bij thuiswonende ouderen. Het is dus van groot belang om de therapietrouw bij verschillende patiëntengroepen te verbeteren. Apothekers en huisartsen spelen hierbij een belangrijke rol, waarbij een deel van de taken ook goed door de praktijkondersteuner kan worden uitgevoerd. Een goede samenwerking blijkt essentieel. In dit FTO bespreken we methoden om therapietrouw te meten en te verbeteren. Alvorens dat te doen gaan we in op de verschillende vormen en mogelijke oorzaken van therapieontrouw en geven we cijfers over het vóórkomen ervan.